Άνσελμο

Όνομα διαπρεπών θεολόγων. 1. Άγιος Ά. του Καντέρμπερι (Αόστα, Πεδεμόντιο 1033 – Καντέρμπερι, Αγγλία 1109). Ένας από τους πλέον ονομαστούς θεολόγους και σχολαστικούς φιλοσόφους του Μεσαίωνα. Καταγόταν από πλούσια αριστοκρατική οικογένεια της Αόστα. Σε ηλικία 27 ετών κατατάχτηκε στο τάγμα των Βενεδικτίνων στο αβαείο της Μπεκ, όπου γρήγορα αντικατέστησε τον δάσκαλό του Λανφράνκ στη σχολή της μονής, όταν αυτός έγινε ηγούμενος σε μοναστήρι. Το 1078 έγινε και ο ίδιος ηγούμενος και το 1093 εξελέγη αρχιεπίσκοπος Καντερβουρίας, δεν άργησε όμως να βρεθεί αντιμέτωπος με τον βασιλιά της Αγγλίας Γουλιέλμο B’, που καταπατούσε τα περιουσιακά δικαιώματα της επισκοπής, διορίζοντας για τον σκοπό αυτό δικούς του ανθρώπους στα διάφορα εκκλησιαστικά αξιώματα. Αποτέλεσμα της διαμάχης αυτής ήταν να εξοριστεί ο Ά., όταν κατέφυγε στον πάπα Ουρβανό B’ (1097) για να ζητήσει τη συνδρομή του εναντίον του Γουλιέλμου. Τα ίδια προβλήματα αντιμετώπισε και με τον διάδοχο του Γουλιέλμου, Ερρίκο. Μετά από νέα προσφυγή του στον πάπα Πασκάλ B’ (1103), ο Ερρίκος του απαγόρευσε την είσοδο στην Αγγλία. Συμφιλιώθηκαν τελικά το 1106 και ο Ά. επέστρεψε με μεγάλες τιμές στην επισκοπή του, όπου και πέθανε το 1109. Ο Ά. είναι ο πρώτος και ένας από τους μεγαλύτερους θεωρητικούς της οντολογικής απόδειξης της ύπαρξης του Θεού. Στα συγγράμματά του (από τα οποία σημαντικότερα είναι τα Monologium, Proslogium και Cur Deus homo?) είναι φανερή η επίδραση του Πλάτωνα και του αγίου Αυγουστίνου. Βάση της διδασκαλίας του είναι η πίστη, της οποίας προσπαθεί να αποδείξει το περιεχόμενο με τη λογική. Η πίστη είναι η βασική προϋπόθεση της γνώσης, σύμφωνα με την άποψη του Ά. 2. Ά. του Λαόν (1050; – 1117). Γάλλος θεολόγος της σχολαστικής σχολής, μαθητής του προηγούμενου. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την ερμηνεία των κειμένων των Γραφών. Από το 1076 έως τα τέλη του 11ου αι. δίδασκε στο Παρίσι. Εγκαταστάθηκε μετά στην ιδιαίτερή του πατρίδα όπου ίδρυσε θεολογική σχολή στην οποία και δίδαξε μέχρι τον θάνατό του.